Ngày 13 tháng 1 năm 2015, tại Khách sạn Sunway Hà Nội, Chương trình Định cư Con người Liên hợp quốc (UN-Habitat), Liên minh các thành phố (Cities Alliance) phối hợp với Ủy ban nhân dân thành phố Quy Nhơn và Ủy ban nhân dân thành phố Tam Kỳ khởi động dự án “Xây dựng chiến lược phát triển thành phố với sự tham gia của cộng đồng”. Tham gia hội thảo khởi động này có các đại diện của Bộ kế hoạch và Đầu tư; Hiệp hội các đô thị Việt Nam (ACVN); Viện Quy hoạch Đô thị và Nông thôn Việt Nam (VIUP); Trường Đại học Xây dựng; Đại học Kiến trúc; các nhà nghiên cứu; các tổ chức phi Chính phủ trong và ngoài nước.
Dự án phát triển thành phố (CDS) sẽ kéo dài trong 2 năm và được thực hiện tại 2 thành phố chính là Quy Nhơn (tỉnh Bình Định) và Tam Kỳ (tỉnh Quảng Nam), cùng với các thành phố mạng lưới như: Bến Tre, Hà Tĩnh, Hải Dương, Hưng Yên và Việt Trì. Dự án còn có sự hỗ trợ thực hiện từ CDS được xem là một cơ chế lập quy hoạch tập trung vào tính tự chủ của địa phương, có sự tham gia của các bên liên quan và được thiết kế để lồng ghép các quy hoạch hiện hữu một cách tốt hơn, gắn liền với việc xây dựng kế hoạch đầu tư đa ngành. Đây cũng là chiến lược phát triển thành phố toàn diện hơn, nhằm xóa đói giảm nghèo, phát triển kinh tế địa phương, bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng cuộc sống của cộng đồng.
Với cách tiếp cận dựa vào cộng đồng, Hiệp hội đô thị Việt Nam từ năm 2008 đã cùng với UN-Habitat thúc đẩy quy hoạch chiến lược, thực hiện một số dự án tại các thành phố thành viên. Cách tiếp cận này tạo điều kiện cho các cộng đồng nghèo có thể chủ động hơn trong việc hợp tác với chính quyền địa phương để thúc đẩy quá trình giảm nghèo đô thị thông qua mạng lưới Quỹ phát triển cộng đồng (CDF). Các đặc điểm chính của Quỹ này là có sự tham gia tự nguyện của các cộng đồng nghèo đô thị vào việc quản lý các nhóm tiết kiệm cộng đồng; đẩy mạnh sự phối hợp giữa các tổ chức khác nhau để huy động nguồn tài trợ cho giảm nghèo đô thị hoạt động thông qua việc thiết lập và quản lý cơ chế Quỹ phát triển cộng đồng cấp thành phố.
Kết quả mong đợi của dự án này là sẽ xây dựng chiến lược phát triển thành phố với sự tham gia của cộng động cho hai thành phố Quy Nhơn và Tam Kỳ; nâng cao nhận thức và năng lực để nhân rộng cách tiếp cận này tại 5 thành phố mạng lưới. Mục tiêu lâu dài của dự án là hướng tới thể chế hoá và mở rộng áp dụng mô hình này tại các thành phố khác trên phạm vi cả nước./.
Đoàn Kim Thắng